Bruggenbouwers: verzet tegen verdeeldheid

Tekst en foto: Noa | November 2023

7 oktober. Een dag die mij, net als vele Joodse vrienden van mij, keihard heeft geraakt. Ik voelde me verslagen, machteloos en alleen. Ja, er gebeuren vaker dingen in Israël, maar dit raakte me op een heel andere manier. De daaropvolgende dagen werden deze gevoelens er niet minder op. Sterker nog: ze versterkten en ik voelde mij angstig als ik over straat liep.

Toen ik op 9 oktober in de tram zat en een vrouw met een hoofddoek naast me kwam zitten, had ik sterk de behoefte om haar te vragen “Hoe voel jij je? Wat doet dit alles met jou?”, maar ik durfde niet. Een paar dagen later deed de gelegenheid zich voor. Ik kreeg een uitnodiging voor een dialoog tussen Moslims en Joden in de ambtswoning van Femke Halsema. Tijdens deze bijeenkomst spraken mensen vanuit hun hart wat het erg emotioneel maakte. Na afloop raakte ik in gesprek met Selma. Een moslima van ongeveer mijn leeftijd. “Hoe is het voor jou om nu een hoofddoek te dragen?” vroeg ik haar. “Eng, maar dat is het altijd al geweest. Ik word meteen gezien als terrorist.” Ik herkende me in haar en zij in mij. Ik vertelde haar dat het voor mij eng was om mijn ketting met mijn naam in het Hebreeuws te dragen. We erkenden elkaars pijn en gaven een knuffel. “Hoe kan het dat ik als Joodse vrouw en zij als islamitische vrouw hier wél over kunnen praten en anderen niet?”, is wat ik mij sterk af vroeg. Tijdens ons gesprek kwam Boaz bij ons staan waarna we Oumaima erbij getrokken hebben. Twee jonge moslima’s en twee jonge Joden aan de praat. Dit gesprek gaf ons een sprankje hoop in een heel donkere tijd. We besloten dit geluid, van verbinding wat wij met elkaar gevonden hadden, naar buiten te willen brengen.

#Deel de duif

In een week tijd hebben we een dialoogsessie georganiseerd op het stadhuis met Joodse en islamitische jongeren en wethouders en hebben we Deel de Duif opgezet. Een initiatief met een onlinecampagne om naast de eigen meningen en waarheden ook een verbindend geluid te laten horen. Hiermee willen we de polarisatie in Nederland tegengaan. Je eigen mening over een onderwerp als deze is júist iets dat we graag stimuleren. We willen alleen niet dat we in Nederland vergeten dat er achter elke keppel, elke hoofddoek en elke mening een mens schuilt. Het is makkelijk om te kijken naar alle verschillen, terwijl er ook veel overeenkomsten zijn en die moeten ook belicht worden.

Door onze duif, ontworpen door een kunstenaar, te delen met de hashtag #deeldeduif kan je niet de onrust in Israël-Palestina wegnemen, maar samen kunnen we de rust in Nederland wel proberen te behouden. Grote namen als Chantal Janzen, Mark Rutte, Carice van Houten en vele anderen hebben onze duif al gedeeld. We hopen dat deze duif gedeeld blijft worden en een nog groter bereik krijgt. Want alleen samen kunnen we de polarisatie, het opkomende antisemitisme en islamofobie tegengaan in onze Nederlandse samenleving.

Mediacircus

Dit initiatief hebben we mogen lanceren bij Humberto Tan aan tafel, net een week na het ambtswoninggesprek. Wat er hierna allemaal op ons afkwam is nog steeds onwerkelijk: interviews met verschillende tijdschriften, NOS en RTL Nieuws die langskwamen, een symbolische overhandiging van de duif aan de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, op de radio komen, uitgenodigd zijn bij het Koninklijk Huis, als gastsprekers langsgaan op scholen, aan tafel gaan met politici als Frans Timmermans en Laurens Dassen. Er staan ook nog veel mooie dingen op de planning waaronder een tweede dialoogsessie die we in de ambtswoning organiseren met aanwezigheid van Femke Halsema.

De Joden willen weer aandacht

We hebben hier vanuit verschillende hoeken ook veel reacties op gekregen. “Wat mooi dit initiatief, dit geeft mij hoop in deze tijd” en “Jullie zijn een voorbeeld. Ik weet nu hoe ik dit met mijn klas kan bespreken” zijn een paar voorbeelden van positieve geluiden die we ontvingen. We hebben ook negatieve geluiden ontvangen. Zo is de duif bewerkt met een afgehakt hoofd en met een bomgordel om. Ook werden dingen gezegd als “Jullie zijn hypocriet”, “De Joden willen weer aandacht” en “Dit zijn nep moslims”. Deze geluiden komen met name uit de extremere hoeken, Joods en islamitisch. Bij deze groepen slaat de boodschap niet even goed aan waar ook onze uitdaging in zit. Dit zijn pijnlijke dingen om te horen, maar ook negatieve geluiden horen erbij.

Voer gesprekken

Deze negatieve geluiden weerhouden ons er niet van om onze boodschap voort te zetten. Sterker nog: juist hierom is het nog belangrijker om dit te blijven doen. Dankzij de gesprekken die we voeren waarin we elkaar kunnen vragen “Wat bedoel je hiermee?” en “Waarom doe je dat?” leren we veel van elkaar en krijgen we nieuwe perspectieven. Dit is ontzettend waardevol. Uiteindelijk zijn we allemaal tegen burgerslachtoffers en voor een rechtvaardige oplossing. Uiteindelijk zijn we allemaal mensen. Uiteindelijk hebben we allemaal pijn. Juist nú is een gesprek heel belangrijk. Want als we hier in Nederland niet meer naar elkaar luisteren en elkaar als mens zien, zijn we verder weg van huis dan dat we ooit zouden moeten zijn.